Aambeien

Aambeien, oftewel haemorrhoiden of speen, zijn een aandoening aan de anus (aars). Aambeien zijn een kluwen van bloedvaatjes bedekt met slijmvlies binnen de ring van de sluitspier van de anus. Zij vormen als het ware het ventiel van de anus en zijn dus belangrijk voor het ophouden van stoelgang.

Oorzaken en klachten

Mogelijke klachten zijn: pijn, bloedverlies, vochtigheid, jeuk, valse drang tot stoelgang en drukgevoel (alsof je op een bol zit). Bij hard persen door harde of moeilijke ontlasting, kan er zoveel druk ontstaan in dit kluwen, dat ze uitpuilen uit de anus. Dit kan bloedingen veroorzaken, of uitpuilend slijmvlies kan vochtverlies en jeuk geven.

Door stuwing kan zich een pijnlijke bloedklonter vormen, haemorrhoidale trombose genoemd. Bij een fluctio haemorrhoidalis (graad 4) worden de aambeien als het ware gewurgd door de sluitspier, met pijn tot gevolg.

Voorkomen van klachten

Voedingsgewoontes hebben invloed op het ontstaan van aambeien. Het is belangrijk voldoende vezelrijke voeding te eten en veel te drinken. Pikant eten en alcohol hebben een negatieve invloed. Bij het toiletbezoek is hard persen niet goed. Het is belangrijk tijd te maken voor het toiletbezoek, maar het wel kort te houden. 

Andere factoren die een rol spelen in het ontstaan van aambeien zijn zwaarlijvigheid, een zittend leven leiden met weinig lichaamsbeweging, maar ook een zwangerschap kan dit uitlokken.

Onderzoeken

De normale klachten bij aambeien komen ook voor bij andere ziektes aan de dikke darm. Daarom is een grondig onderzoek raadzaam. De arts onderzoekt de anus uitwendig in zijdelings liggende houding en/of in knie-elleboog houding. Een inwendig onderzoek met de vinger is een basisonderzoek waarmee veel informatie verkregen kan worden. Daarnaast is het ook vaak nodig de eerste tien centimer van de anus en het anaal kanaal te onderzoeken met een anoscoop, een korte verlichte kijkbuis. 

In bepaalde gevallen zijn bijkomende onderzoeken nodig. Vanaf de leeftijd van 50 jaar kunnen bovengenoemde klachten veroorzaakt worden door kwaadaardige tumoren of divertikels van de dikke darm. Dan is een camera-onderzoek van de dikke darm aan te raden: een colonoscopie. 

Alternatieve onderzoeken zijn röntgenfoto's (RX colon inloop) of CT-scan (virtuele colonoscopie).

Behandelingen

Sowieso gaan we bekijken hoe de oorzaken kunnen aangepakt worden. Voorkomen is beter dan genezen.

In eerste instantie worden zalven of zetpillen voorgeschreven om klachten te milderen.

Andere behandelingen worden in samenspraak tussen de behandelend arts besproken met de patiënt en op maat toegepast indien nodig:

  • Sclerotherapie
  • Rubberbandligatuur
  • Haemorrhoidectomie
  • Haemorrhoidopexie
  • Laser haemorrhoidopexie (LHP)

Afdelingen

Lees meer op de afdelingspagina's hieronder over de afdelingen waar je hiervoor specifiek terechtkunt:

Algemene en abdominale heelkunde

Gastro-enterologie