Voetletsel (orthopedie)

De orthopedische chirurg stelt altijd eerst een diagnose door middel van een grondig onderzoek met indien nodig beeldvorming (radiologie). Op basis van de gestelde diagnose schrijft de gespecialiseerde arts een behandeling voor die kan bestaan uit bijvoorbeeld medicatie en/of kinesitherapie. Op een bepaald moment of bij bepaalde letsels zal een operatie nodig zijn.

Oorzaken en klachten

De voet is een complex samenwerken van botjes, ligamenten, pezen/spieren. Bovendien loopt er een heel netwerk aan zenuwen en bloedvaatjes doorheen.

‍Bij de behandeling moeten we dus rekening houden met al deze structuren.

Problemen aan de voet kunnen op verschillende manieren ontstaan:

  • ongeval, trauma, breuk of stressbreuk
  • overbelasting van pezen of gewrichten
  • artrose en ontsteking
  • ook de vorm van de voet speelt heel vaak een rol (platvoet/holvoet)

De voetproblemen kunnen grotendeels ingedeeld worden in:

  • Voorvoet: hierbij zien we vooral teenmisvormingen, knobbels en doorgezakte voeten
  • Middenvoet: waarbij vooral ontstekingen en artrose van de gewrichten worden gevonden.
  • Achtervoet: peesontstekingen (achilles, ..) en artrose of ontsteking  van de enkel worden hier het meest gezien

Problemen aan de voorvoet

Hallux (= grote teen) valgus (= stand van de teen naar binnen).

Dit gebeurt onder andere door laksiteit van de ligamenten, meestal bij vrouwen (minstens dubbel zoveel als bij mannen). Dit kan aangeboren (familiaal) zijn of ontstaat door te vaak nauwe schoenen te dragen. Mensen met platvoeten hebben ook vaker een hallux valgus.

Door het naar binnen komen van de grote teen is er irritatie en wrijving in de schoen en wordt aan de zijkant extra bot aangemaakt (= bunion of pijnlijke knobbel).

De afwijking van de grote teen wordt in het begin tegengehouden door de tweede teen. Na enige tijd wordt deze ook weggeduwd (naar boven of naar beneden) en gaan de tenen elkaar overkruisen.

De meest frequente klacht is een pijnlijke bunion of knobbel, omdat deze wrijft in de schoen. Gemakkelijk schoeisel vinden is dan ook niet zo evident.

Soms raakt het hele gewricht ontstoken, en treedt er zwelling en roodheid op.

Een hallux valgus is een progressieve misvorming en loopt over jaren. Toch zien we ook erg jonge mensen met een dergelijke misvorming. Het betreft dan veelal een familiale aandoening.

Een hallux rigidus is een pijnlijke artrose in de grote teen. Door slijtage van het kraakbeen ontstaat er vernauwing van het gewricht (= artrose). Dit geeft een pijnlijke bewegingsbeperking. Aan de zijkant en bovenkant van het gewricht wordt soms been bijgemaakt zodat er een pijnlijke bunion of knobbel ontstaat. Bij hallux rigidus zit deze knobbel meestal bovenaan.

Sommige mensen hebben  regelmatig een ontsteking aan het gewricht door de artrose.

De behandeling is in eerste instantie vaak conservatief, bijvoorbeeld: het dragen van brede schoenen, afrol onder de schoenen, een goede stevige zool …

Indien dit onvoldoende helpt, kan een operatie gepland worden.

Een hamerteen/klauwteen is een gebogen stand van de teen, meestal de tweede of de derde teen, waardoor op termijn druk en wrijving ontstaat tegen het schoeisel.

Bij een hamerteen ontstaat de misvorming in het eerste teen-gewrichtje, bij een klauwteen meestal in de beide teengewrichtjes. Deze aandoening kan nog soepel zijn of reeds stijf.

Bij sommige voetvormen (holvoet) komt dit vaker voor.

Soms wordt de tweede teen in een hamerstand gedwongen door een forse hallux valgus en is correctie van de tweede teen niet voldoende, maar moet ook de dikke teen gecorrigeerd worden om de tweede teen plaats te geven.

De meeste patiënten hebben last aan de bovenzijde van de teen (wrijving en eelt), soms ook aan de onderzijde ter hoogte van de tip van de teen. Soms ontstaan er wondjes, en zelfs infectie van de gewrichtjes is mogelijk.

Een soepele hamerteen kan gecorrigeerd worden door middel van een steunzool of een orthese.

Een stijve hamerteen kan alleen chirurgisch behandeld worden.

Een veel voorkomend probleem is pijn aan de onderzijde van de voorvoet, onder de kussentjes , vlak voor de tenen. Dit noemen we metatarsalgie en kan verschillende oorzaken hebben.

Meestal is dit een doorgezakte voorvoet en heb je eelt of pijn door ontsteking van de gewrichtjes. Soms wordt de pijn veroorzaakt door inklemming van de zenuw tussen de gewrichtjes, dit noemen we Morton neurinoom maar komt niet zo veel voor.

Af en toe zien we op de radiografie dat de middenvoetsbeentjes veel te lang zijn en op deze manier overbelast geraken. Meestal is een steunzool voldoende maar soms moeten we deze beentjes operatief inkorten.

Tailor’s Bunion is een knobbel aan de buitenzijde van de kleine teen. Deze is vaak pijnlijk en rood door wrijving in de schoen. Meestal heeft de patiënt een brede voet (spreidvoet).

Als behandeling kan gekozen worden voor brede schoenen, eventueel een steunzool of, indien dit faalt, voor een operatieve behandeling.

Orthopedische chirurgen gespecialiseerd in voetletsels

dr. Garcia Barrado Fernando

dr. Fernando Garcia Barrado

orthopedisch chirurg
dr. Annelies Moermans

dr. Annelies Moermans

orthopedisch chirurg

Informatiebrochures

Onderzoeken

De diagnose wordt gesteld op verschillende manieren:

  • uitgebreide bevraging naar de problemen en hoe ze zijn ontstaan.
  • klinisch onderzoek waarbij ook de vorm van de voet (platvoet / holvoet / spreidvoet / doorgezakte voet) de basis van het probleem kan vormen.
  • gewone radiografie van de voet wordt bijna altijd “staande” aangevraagd en geeft al zeer veel informatie. Het is dan ook vaak interessant om dit onderzoek op voorhand al (via je huisarts of ons secretariaat) aan te vragen voor je een eerste keer op raadpleging komt.

Na uitgebreide bevraging en klinisch onderzoek is soms nog een extra onderzoek (meestal een specifieke scan) nodig voor bepalen van de behandeling.

Behandelingen

De behandeling van voetproblemen is soms zeer eenvoudig met een steunzool.

Een goede steunzool is zeer belangrijk en we besteden er dan ook veel tijd aan om jou het juiste model te bezorgen, maar ook om jou te overtuigen dat dit vaak zeer goed werkt. Ook het soort schoeisel is zeer belangrijk en we kijken samen hoe we dit voor jou kunnen verbeteren.

Soms kan een spuitje of een infiltratie helpen om jouw ontsteking te verhelpen.

Een operatie is in bepaalde gevallen nuttig of noodzakelijk om je voetproblemen op te lossen. Let wel: voor sommige aandoeningen is er geen goede operatieve behandeling voorhanden en zoeken we naar alternatieven.